Naučno-stručna konferencija: "Energetske geopolitičke igre na Zapadnom Balkanu"

Centar za lobiranje I 06.04.2024. I

U hotelu "Bosna"-Banjaluka, u trajanju od 10:00 do 13:30 sati, održana je naučno-stručna konferencija pod nazivom: "Energetske geopolitičke igre na Zapadnom Balkanu".

Na konferenciji je prezentovano 10 naučno-stručnih radova.

Program konferencije

Moderator:

- Doc. dr Gojko Pavlović, Udruženje "Centar za lobiranje"

Dobrodošlica organizatora:

- g. Zoran Đerić, predsjednik Udruženja "Centar za lobiranje"

Popis izlagača i teme:

- prof. dr Dušan Proroković, Fakultet za diplomatiju i bezbednost; naučni sarad. na beog. Institutu za međ. politiku i privredu-      načelnik Centra za evroaz. studije

“COP28: Pobeda naftnog lobija i odraz na geopolitiku Balkana”

- prof. dr Miloš Šolaja, redovni profesor, Fakultet političkih nauka Univerziteta u Banjoj Luci

 „Geostrategija  energije i regionalna konceptualizacija Zapadnog Balkana“

- prof. dr Duško Vejnović,  redovni profesor Univerziteta u Banjoj Luci

- doc. dr Predrag Obrenović, Fakultet političkih nauka, Nezavisni univerzitet Banja Luka u Banjoj Luci

„Energetska bezbjednost i energetska nezavisnost nacionalne države na početku treće decenije XXI vijeka sa osvrtom na BiH”

- Doc. dr Maja Mrkić-Bosančić dipl. inž. maš.  načelnik Odjeljenja za gas, Resor za energente,  Ministarstvo energetike i rudarstva u  Vladi Republike Srpske

 „Ko kontroliše “ventil “ Istočne i Južne interkonekcije?“

- Goran Ašonja, dipl. inž. maš. generalni  direktor, „GAS Promet“ AD Istočno Sarajevo-Pale

 „Energetska kriza u EU – paralele i putokazi za Zapadni Balkan“

- dr Bogdan Stojanović, naučni istraživač Instituta za međunarodnu politiku i privredu iz Beograda

 “Nove nuklearne tehnologije i Balkan: da li je energetska budućnost  Srbije nuklearna?“

- doc. dr Dragana Kalabić, dipl. ing. Ministarstvo energetike i rudarstva u Vladi Republike Srpske

 „Energetska geopolitika BiH, sa osvrtom na snabdijevanje naftom i gasom“

- Maja Šuput, ma ekon. predsjednik Komisija za koncesije Republike Srpske

 „Obnovljivi izvori energije-šansa za razvoj Republike Srpske“

- mr. sc. Semin Petrović, Istraživačko-razvojni centar za gasnu tehniku (IGT), Sarajevo

 „Primjena obnovljivih izvora energije u Bosni i Hercegovini – sadašnje stanje, planovi i perspektive“

- doc. dr Slobodan Simić, Bezbjednosni istraživački centar Banja Luka

 „Uzročno-posljedične konsekvence ugrožavanja energetske bezbjednosti“

Učešće bez izlaganja:

- prof. dr Ljubinko Mitrović, dekan, redovni profesor, Fakultet pravnih  nauka, Panevropski univerz.  APEIRON Banja Luka

- prof. dr Mile Dmičić, redovni profesor u penziji, Pravni fakultet Univerziteta u Banjoj Luci

- Branko Božanić, član Nadzornog odbora, Novi Sad - Gas

Od učesnika konferencije, kroz radove i diskusije, tražili smo odgovore i na neka od pitanja koja se nameću, i to:

  • Koje su prednosti regionalnog energetskog tržišta Zapadnog Balkana
  • Može li Zapadni Balkan postati jedna od energetskih kapija za Evropu
  • U kojoj mjeri energetske geopolitičke igre utiču na razvoj ekonomije na Zapadnom Balkanu
  • Da li energetske geopolitičke igre na Zapadnom Balkanu prijete da se otmu kontroli
  • Da li energetske geopolitičke igre mogu dugoročno izazvati socijalni bunt
  • U kojoj je mjeri konflikt u Ukrajini uticao na energetiku Zapadnog Balkana
  • Neophodnost strukturnih promjena da bi se energetski sistemi izolovali od budućih nestabilnosti
  • Da li je ruski gas za tržište Zapadnog Balkana zasad bez alternative
  • EU manje zavisi o ruskom gasu, ali ga se ne odriče
  • Koliko je ruski gas i dalje temelj energetske sigurnosti bez obzira na geopolitičke posljedice
  • Ko kontroliše ventil južne i istočne interkonekcije
  • Da li je krak turskog toka na Zapadnom Balkanu u mreži geopolitike 
  • Da li je oslanjanje na obnovljive izvore energije šansa za Zapadni Balkan
  • Kako će izgledati tržište električne energije na Zapadnom Balkanu u bliskoj budućnosti
  • Kakva je budućnost nuklearne energije na globalnom i regionalnom nivou                                         

ZAKLJUČCI I PREPORUKE NAUČNO-STRUČNE KONFERENCIJE

  1. Učesnici konferencije su saglasni da je više nego očigledno da prostor globalizacije relativno gubi na važnosti u korist svijeta koji postaje politički multipolaran, pri čemu energija i raspolaganje energetskim resursima postaje odlučujuće sredstvo za sticanje političke moći.Sve se više čini da se energetske političke igre otimaju kontroli i više je nego očigledno da u ovim energetskim geopolitičkim igrama malo ko profitira. Dugoročno, greške će doći na naplatu, a negativne efekte prije svega osjetiće građani i privreda.
  2. Postavlja se pitanje do koje mjere geopolitičke igre utiču na energiju i koliko je Zapadni Balkan važan kao energetski koridor. Geografska lokacija regiju Zapadnog Balkana čini potencijalnim energetskim središtem. S tim u vezi i dilema da li Zapadni Balkan može kao regija postati jedna od energetskih kapija za srednju i južnu Evropu.
  3. Energetska tržišta na Zapadnom Balkanu su mala, te je s toga jako važno formiranje regionalnog tržišta izvora energije kako bi zemlje Zapadnog Balkana mogle da pomažu jedne drugima. Region je otvoren i za iskustva drugih uz neophodnost provođenja reformi, mijenjanjem navika i potrebi većeg ulaganja u cilju obezbjeđenja sigurnijih izvora energije.
  4. Posebno je apostrofirana važnost energije na razvoj ekonomije a geopolitika energije sve više poprima na značaju. I zato, u sadašnjim i budućim energetskim geopolitičkim igrama, veoma je važno ne ostati izvan projekata energetske infrastrukture. Zbog toga je zemljama Zapadnog Balkana veoma važno da su sposobne i spremne prepoznati pravu priliku i brzo je iskoristiti, jer jednom propušteno vrijeme obično je teško nadoknaditi.
  5. Kada su u pitanju energija i energetski resursi učesnici konferencije posebno su iskazali dilemu u kojoj je mjeri ruski gas i dalje temelj energetske sigurnosti na Zapadnom Balkanu i Evropu generalno, bez obzira na geopolitičke igre. Činjenica je da EU sve manje zavisi o ruskom gasu, ali ga se ne odriče.
  6. Konstatovano je da bi zemlje Zapadnog Balkana trebale iskoristiti prednosti regionalnog energetskog tržišta posebno u sferi obnovljivih izvora energije. Iskazana je  dilema u pogledu budućnosti nuklearne energije kako na globalnom, tako i na regionalnom nivou.
  7. Posebno je istaknut značaj organizovanja ovakvih i sličnih okupljanja predstavnika akademske zajednice, vladinog i nevladinog sektora, da podstaknemo razmjenu ideja i mišljenja, te damo praktične preporuke u smislu budućih energetskih geopolitičkih izazova.
  8. Diskusije, zaključci i preporuke konferencije dostupni su za dalju analizu i razradu po završetku skupa. 

 

IZBOR MEDIJSKIH OBJAVA:

https://www.capital.ba/najava-dogadjaja-za-subotu-6-april-2024-godine/

https://www.vesti.rs/Vaterpolo/Najava-dogadjaja-za-subotu-6-april-2024-godine.html

https://www.rtrs.tv/vijesti/vijest.php?id=550772

https://www.srna.rs/novost/1192244/raspolaganje-energetskim-resursima--odlucujuce-sredstvo-za-sticanje-politicke-moci

https://tvk3.info/energetska-kriza-u-evropi-odrazava-se-i-na-republiku-srpsku-video-2/

https://www.atvbl.rs/vijesti/ekonomija/raspolaganje-energetskim-resursima-odlucujuce-sredstvo-za-sticanje-politicke-moci-6-4-2024

https://skener.info/vazno-formiranje-regionalnog-trzista-izvora-energije/